donderdag 10 oktober 2013

voorbereiden op alle fronten

Dit nieuwe blog krijgt een gepaste titel:
van dokteren naar onderwijs.
Deze uitzending naar Nekemte staat duidelijk in veranderingsfase die Rotary Doctors Nederland doormaakt. In het verleden,mn in Kenia gingen de artsen met lokale teamleden op stap,  alle richtingen uit, steeds weer 5 locaties per week bezoeken. Maar de Keniase nurses hebben een behoorlijk nivo bereikt.  Over inheemse ziekten kunnen we duidelijk van deze nurses leren,  voor hen zijn nieuwe chronische ziekten relatief onbekend: door een veranderd leefpatroon, anders eten, minder bewegen, zijn er ook in ontwikkelingslanden veel mensen met overgewicht, met daaraan gerelateerde ziekten als diabetes en hoge bloeddruk.  Onze Nederlandse huisartsprogramma’s zijn hier goed toepasbaar, en worden in de projecten van Mpeketoni en nu nieuw in Kilifi, geïmplementeerd.
De Ethiopische gezondheid en gezondheidszorg verschilt behoorlijk van die uit Kenia. Mensen moeten hier veel meer bewegen, een gezonder eetpatroon, en gewoon door armoede zijn er minder mensen met overgewicht.  Door de armoede is er minder weerstand, meer infectieziekten. Al met al een ander ziektepatroon.  Daarbij zijn het de nurses die hier de eerstelijns  zorg doen, lager opgeleid, hooguit MBO nivo, en hebben ze vooral weinig on-the-job training gehad, die hier zo noodzakelijk is.
Daarvoor was Rotary Doctors ingehuurd bij de pilot, waarbij meteen enige jaloezie ontstond bij de opleidingsinstituten en ander health centers. Het  laat zich raden dat die ook graag willen delen in deze grote injerra, zeg maar het dagelijks brood, een enorme dunne zure pannenkoek, gemaakt van teff, een heel kleine graansoort als gras.
RDN gaat nu bekijken hoe wij het programma kunnen uitbreiden.  Verder willen we beter beslagen ten ijs komen door licenties, die o zo moeilijk te verkrijgen zijn, zelfs niet als je aan de eisen lijkt te voldoen: het Curriculum Vitae met daarin de werkervaring, in het Engels, wordt niet gezien als work experience, ze lezen gewoon niet verder, of kunnen het niet lezen.  Gepland staan bezoeken bij de Nederlandse Ambassade, met de nieuwe 1e secretaris gezondheid, Bouwe Jan Smeding, en met Wendemagegn, de onderminister Human Resource van het FMoHealth.  Die heeft leuke voorstellen, is dat inpasbaar, en behapbaar voor RDN ?
Deze keer dus geen Kenia Nieuws. Overigens is het in Sinambio té rustig, de aannemer wil meer geld alhoewel hij het niveau nog niet bereikt heeft, dus dat wordt nog even knokken.  Moeten we weer over mailen.
In de voorbereiding waren er al honderden mailtjes over en weer gegaan, maar communicatie met dit medium heeft ook zijn zwakke kanten, eigenlijk communiceer je niet maar schrijf je iets, waarbij mn de non-verbale communicatie achterblijft.
Lastig is het dat KLM niet meer op Addis vliegt, het zou niet rendabel zijn. De alternatieven  komen van de star-alliance groep: Lufthansa, Turkish en Ethiopian Airlines.
Zo land ik dan om 1 uur snachts op Bole airport na een stop in Istanbul. Na het wisselen van geld en het passeren van de douane, is het spannend of de koffers open moeten, ze kunnen om niets zeuren. Het gewisselde geld kan ik met de ogen dicht herkennen, het ruikt weer helemaal naar Ethiopië…    De douane gaat heel vlot, en de taxi van Gerard Pennings die hier een reisbureau runt, staat duidelijk herkenbaar gereed, ja wel 300 meter verder, ze mogen zelfs niet bij de aankomsthal in de buurt komen. Tegen 2 uur lig ik dan in bed, beetje onwennig, toch.  Na het ontbijt een klein mailtje naar huis,en het wachten is op Ayalew, die de werkvergunningen moet regelen, afspraak negen uur, om kwart voor tien gebeld, o ja… , dan maar vanmiddag.
Daarna naar de Nederlandse ambassade, via een grote omweg, maar wel vlot. De stad wordt chronisch gerenoveerd tbv riolering, niet onterecht, maar Mexico Square, een van de grootste knooppunten is nu al 8 maanden dicht. Wanneer het klaar is ??  De rit moet met de raampjes dicht, ondanks het redelijk lekkere weer, omdat auto’s hier nooit een APK ondergaan, terwijl de uitstoot enorm is, zwarte walm van diesels, oude Nederlandse DAF bussen met de aanduiding van Amsterdamse wijken als Osdorp verraden hun afkomst.
Een heel prettige kennismaking met Bouwe Jan Smeding, die me veel informatie geeft  over waar de Nederlandse ambassade zich op gezondheidsgebied richt in dit kernland Ethiopië. De ambassade is overigens een prettig, modern gebouw, artistiek zeer verantwoord, google  eens op de site  voor een foto. De aandachtspunten zijn:  drinkwater tot 2014, Family Planning , reproductive health ( verantwoorde  anticonceptie, zwangerschapsbegeleiding, bevallingen en evt abortus), het ondersteunen van het bereiken van de Millennium doelen van de VN, en het medisch onderwijs . Er is al veel bereikt, het aantal HIV infecties is veel lager dan bv Kenia door een al in de jaren 90 ingezet programma,  en nu vooral nog gericht op de sekswerkers. Naast de traditionele universiteiten komen er nu ook “medical schools” om een stevige boost te geven aan het aantal gezondheidswerkers. Maar door een enorm tekort aan docenten willen ze graag een beroep doen op oa Nederland en ook op Rotary Doctors. Ook het in vroegere blogs al beschreven ORIO project van Mango Consultants is zo’n voorbeeld. Dat moet nu worden aanbesteed, een project van bijna 30 miljoen euro, 50-50%.
De nieuwe Medical Schools gebruiken “problem based learning”  methoden, zoals die bv in Maastricht gebruikt worden. Blokonderwijs i s daarbij gebruikelijk en dat past goed in uitzendingen van 4-6 weken, zaols RDN dat doet. Morgen  uitvoerig te bespreken met Wendemagegn,  de directeur Human Resources van het ministerie.
‘s Middags op de laptop gewerkt in de huiskamer van Yeka, het geluid van de enorme TV maar wat zachter gezet, want hier staat in elke huiskamer(als je je er een kunt veroorloven), restaurant of hotel de TV knalhard aan. In deze huiskamer heb ik WiFi van goede kwaliteit moest nog skypen, dat ging heel vlot.  Dan komt om 4 uur Ayalew aan die de werkvergunningen moet regelen.  Ze hebben hier niet veel kaas, maar hij had er zeker nog niet van gegeten. Er zaten geen Work  Experience papieren bij. En de in het Engels gestelde Curriculae Vitae dan ? wat stond daarin, tja , dat hadden ze niet gelezen.   Ja, hij zal er morgen middag wel naar toe gaan. Even erg directief toegesproken, morgen vroeg, meteen om 2 uur (*=8 uur onze tijd) er naar toe,  als er weer iets mis is, dan zit ik op het ministerie om de hoek, dan kunnen we het meteen regelen.  Als ik 6 uur verder zit, komt dat er niet van.
Aan tafel  weer interessante mensen, een Amerikaanse fysiotherapeute die aan de universiteit hier een afdeling heeft opgezet en nu voor controle komt, met haar zoontje, blij dat ze haar onder gestroomde huis in Colorado even achter kan laten terwijl het droogt, en manlief en andere kinderen op de boedel passen. Of een Zuid-Afrikaanse op zoek naar een huis , ze komen hier voor de baan van haar man. Het was een leuk huis, maar staat pal naast een grote orthodoxe kerk waar net als bij een moskee om 5 uur ’s morgens de luidsprekers vol open gaan, daar had ze even niet bij nagedacht. Het was ook minder duur dan dat andere huis.
Na het eten met Kyra gebeld, die pikken mij morgen op, ik ga bij ze eten , kippencurry op verzoek van de dochters, of mijnheer Jungst wel van heet houdt. Gelukkig kan ik wel wat hebben. Er zal wel enige hilariteit komen als je nu het volgende leest: Kyra zit in een club met ook lokale vrouwen, en die willen ook BH’s, maar die zijn hier duur of van schrikbarend slechte Chinese makelij. Of er nog goede niet gebruikte exemplaren in de kennissenkring zijn. De roeimaatjes van Gaby, onze dochter en de outlet van de Hema hebben een aardige voorraad opgeleverd. Stel je voor bij de douane, of ik een bordeel begin ?  Dat gaat dus morgen mee, met kaas, stroopwafels, Nutrilon voor een kennis bij wie de borstvoeding ophield, en nog wat lekkers.
Gesproken met Kat  Mason uit Engeland van MAF, Medical Aid Films.  Zij bezoekt nu het FIGO congres, gynaecologen,  en heeft van MAF  films een  deel van de library op een USB stick bij zich, met films voor Community Health Workers and Communities, en  voor werkers in de gezondheidszorg.
Ook nu weer blijkt dat ICT onmisbaar is in onderwijs. OPROEP: Graag op zoek naar bruikbare laptops, een nieuwe batterij erin en een kliniek zal geweldig geholpen zijn !  laat  het horen of reageer naar djungst5@gmail.com


Vrijdagmorgen naar Wendemagegn, directeur HR van het ministerie, die samenwerking wel ziet zitten, er is zo’n enorm tekort aan artsen/docenten. We zijn welkom: “retired, but not tired”en bekwaam wil hij graag verwelkomen. Hij doet me uitvoerig de nieuwe opzet van het medisch onderwijs uit de doeken. Als ik buiten kom, begint het te stortregenen en dat houdt de hele dag niet op. Met alle hellende wegen in de heuvelachtige stad, kan het tot forse (modder-)stromen aanleiding geven, en dan tot je assen door het water , de grote gaten in de weg zie je dan niet meer.

Al dit water in Ethiopië levert veel aan de Blauwe Nijl, op dit moment de grootste toeleverancier van de Nijl, dat men wil gaan indammen voor gebruik door het jaar en waterkrachtcentrales, waar Soedan en Egypte niet blij mee zijn.

De licentie aanvragen voor de artsen lopen wéér vast, onwilligheid of kunnen ze de stukken niet lezen ?  Wendemagegn meteen maar ingeschakeld, alles heeft nog wel wat tijd nodig. Dat bevestigen Kyra en Bert met hun 5 jaar Ethiopië ervaring. Het was gezellig, en ik heb weer heel veel info gekregen. Ik heb 2 kerst stallen en –groepen besteld, gemaakt op een zwaar gehandicapten werkplaats, met beschrijving van de Ethiopische klederdracht daarbij.  En de BH’s  worden in grote dank aanvaard, net zoals de kaas en stroopwafels.

Zaterdagavond komen onze voorgangers pas laat aan, allerlei mensen moesten meerijden , zo gaat dat in deze landen, met een vracht aan bagage, de steile stukken gingen moeizaam, en vlak voor Addis nog een lekke band ook. Alle bagage moest van het dak, de auto was gewoon te zwaar. We hebben dus eigenlijk te weinig tijd voor de overdracht. Tegen 10 uur komen ook mijn collega Chris en haar man Rob aan. Rob, ex ziekenhuisdirecteur, zal helpen bij de besprekingen met oa de universiteit. Zij haddeen een dental unit bij zich, maar doordat papieren traag zijn, staan die voorlopig nog bij de douane !! Om half twaalf maar uitgeput naar bed, om 6 uur gaat de wekker.
Zondag om half acht op weg, eerst nog een plaats gezocht waar de band geplakt kon worden, opnieuw balanceren is er niet bij. Veel profiel zit er nog steeds niet op de banden. gelukkig is nu 290 km redelijk geasfalteerd, de laatste 40 is het nog vaak ploegen door de modder, want de regentijd is nog niet voorbij. Om 5 uur komen we dan aan bij Tesfaye onze gastheer, een hartelijk weerzien en voor Chris een kennismaking, die goed bevalt. doodop om half tien naar bed, morgen begint de dag om uiterlijk half zeven, zodra het echt licht is, tenzij het weer regent of mistig is. 's Nachts is het maar 10-12 graden.

morgen aan de slag,

tot ziens of mails

Hartelijke groet
Dick

1 opmerking:

Gerda Gehring zei

Wens je een succesvolle tijd toe.
Groet, Gerda.